वराह मिहिर - महान खगोल शास्त्रज्ञ  Varah Mihir - The Great Astronomer


 

वराह मिहिरा हा एक हिंदू खगोलशास्त्रज्ञ आणि उज्जैन येथे राहणारे   बहुविज्ञानी होते. 

ते ग्रीक, इजिप्शियन, रोमन आणि भारतीय खगोल शास्त्राचे संकलन असलेले पंचसिद्धांतिका (पाच ग्रंथ) ह्या ग्रंथाचे  लेखक आहेत. 

वराहला आर्यभट्ट यांच्याकडून प्रेरणा मिळाली आणि त्यांनी ज्योतिष आणि खगोल शास्त्र हे सगळीकडे पसरवण्याचा निर्णय घेतला . 

फार कमी कालावधीत त्यांनी या क्षेत्रात एवढा विकास केला की ते विक्रमादित्याच्या नजरेत आले ज्याने त्यांना दरबारातील नऊ रत्नांपैकी एक बनवले.

खगोलशास्त्रावरील संशोधनासाठी वराह मिहिराने 2200 वर्षांपूर्वी  “मेरूस्तंभ” बांधला असल्याचे विद्वानांचे मत आहे जे आता कुतुब मिनार म्हणून ओळखला जातो. 

त्याचे नाव मिहिरा असे होते. वराह ही उपाधी त्याने त्या काळात राजाच्या  मुलाचं भविष्य सांगितल्यावर दिली होती.











Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

स्वधा स्तोत्र (Swadha Stotra)

स्वधा स्तोत्र तर्पण काल में स्वधा स्तोत्र का पाठ करने से पितरों को तृप्ति प्राप्त होतो है | समयाभाव के कारण यदि पूरा स्तोत्र का पाठ नहीं कर सकते है तब " स्वधा स्वधा स्वधा " ऐसा तीन बार उच्चारण करने से भी स्तोत्र पाठ का फल प्राप्त होता है | स्वधा स्तोत्र ब्रह्मोवाच – Brahmovach स्वधोच्चारणमात्रेण तीर्थस्नायी भवेन्नर:। मुच्यते सर्वपापेभ्यो वाजपेयफलं लभेत्।।1।। स्वधा स्वधा स्वधेत्येवं यदि वारत्रयं स्मरेत्। श्राद्धस्य फलमाप्नोति कालस्य तर्पणस्य च।।2।। श्राद्धकाले स्वधास्तोत्रं य: श्रृणोति समाहित:। लभेच्छ्राद्धशतानां च पुण्यमेव न संशय:।।3।। स्वधा स्वधा स्वधेत्येवं त्रिसन्ध्यं य: पठेन्नर:। प्रियां विनीतां स लभेत्साध्वीं पुत्रं गुणान्वितम्।।4।। पितृणां प्राणतुल्या त्वं द्विजजीवनरूपिणी। श्राद्धाधिष्ठातृदेवी च श्राद्धादीनां फलप्रदा।।5।। बहिर्गच्छ मन्मनस: पितृणां तुष्टिहेतवे। सम्प्रीतये द्विजातीनां गृहिणां वृद्धिहेतवे।।6।। नित्या त्वं नित्यस्वरूपासि गुणरूपासि सुव्रते। आविर्भावस्तिरोभाव: सृष्टौ च प्रलये तव।।7।। ऊँ स्वस्तिश्च नम: स्वाहा स्वधा त्वं दक्षिणा तथा। निरूपिताश्चतुर्वेदे षट् प्र...
Read more

MSCI 37 Key ESG Indicators

MSCI 37 Key ESG Indicators Introduction: 1 MSCI ESG Key Issues Overview 2 Environmental (E) 2 Social (S) 2 Governance (G) 2 MSCI evaluates companies using 37 key ESG (Environmental, Social, and Governance) issues: 3 Environmental (E) 3 1. Climate Change 3 2. Natural Resources 4 3. Pollution & Waste 4 4. Environmental Opportunities 4 Social (S) 4 5. Human Capital 5 6. Product Liability 5 7. Stakeholder Opposition 5 8. Social Opportunities 6 Governance (G) 6 9. Corporate Governance 6 10. Business Ethics 6 Introduction: MSCI (Morgan Stanley Capital International) evaluates companies using 37 key ESG (Environmental, Social, and Governance) issues to assess their resilience to financially relevant, industry-specific sustainability risks and opportunities. These issues are categorized into three pillars: Environmental, Social, and Governance, and further organized into ten themes. The ratings are based on a scale from AAA (highest) to CCC (lowest) .(...
Read more

ESG Implementation Timeline

  ESG Implementation Timeline ESG (Environmental, Social, and Governance) Implementation Timeline, adaptable for organizations starting their ESG journey or improving their existing practices. The timeline is spread across four phases over 12 to 24 months, depending on organizational size and readiness. Phase 1: Preparation & Commitment (Months 0–3) 1 1. Leadership Commitment 2 2. Initial ESG Awareness 2 3. Gap Analysis 2 4. Policy Review or Creation 2 Phase 2: Strategy & Integration (Months 4–8) 3 1. Define ESG Goals & KPIs 3 2. Develop ESG Roadmap 3 3. Data Systems Setup 3 4. Stakeholder Engagement Plan 3 Phase 3: Implementation (Months 9–15) 3 1. Launch ESG Initiatives 4 2. Train Employees 4 3. Monitor & Audit 4 4. Begin Reporting Systems 4 Phase 4: Reporting & Continuous Improvement (Months 16–24) 4 1. Public Disclosure 4 2. Third-Party Verification 5 3. Feedback & Refinement 5 4. Plan for Next Cycle 5 Optional: Fa...
Read more